قبل از بالا زدن آستین‌های خود و به بار آوردن خرابی‌های جبران ناپذیر در اجاق گاز خود، باید نکاتی را در نظر بگیرید و مشکل دستگاه‌تان را بدانید. حتما این مقاله را قبل از انجام هرکاری مطالعه کنید که هم نکات مهم قبل از تعمیر اجاق گاز را متوجه شوید و هم رایج‌ترین مشکلات این دستگاه‌ها را بشناسید.
نکات ایمنی پیش از تعمیر اجاق گاز
تعمیر اجاق گاز، به‌دلیل سروکارداشتن با آتش، کار بسیار حساسی است و نیاز به تخصص دارد؛ جهت جلوگیری از ایجاد خطرات احتمالی، باید پیش از آنکه دست‌به‌کار شوید، نکات زیر را مدنظر داشته باشید:
- پیش از هر اقدامی، دفترچه راهنمای مربوط به دستگاه خود را مطالعه کنید. درصورتی‌که این دفترچه را در اختیار ندارید، مدل دستگاه خود را در اینترنت جست‌وجو کنید تا دفترچه راهنمای آن را بیابید.
- پیش از تعمیر اجاق، شیر گاز آن را ببندید تا از نشتی گاز جلوگیری شود.
- اگر در زمینۀ تعمیر قطعات اجاق گاز خود تخصص ندارید، بهتر است از یک فرد متخصص کمک بگیرید.
رایج‌ترین مشکلات اجاق گاز
تعمیر تخصصی اجاق گاز، کار هر کسی نیست؛ اما بسیاری از مشکلاتی که برای آن به وجود می‌آیند، ایرادات جزئی و بسیار رایجی هستند که شما می‌توانید با رعایت نکات ایمنی، برای تعمیر آن‌ها اقدام کنید. در ادامه، برخی از این مشکلات را مطرح می‌کنیم و راه برطرف‌کردن آن‌ها را نیز برای شما شرح می‌دهیم:
· روشن‌نشدن اجاق گاز
یکی از رایج‌ترین مشکلات اجاق گاز، روشن‌نشدن آن است. این موضوع، با توجه به شرایط، دلایل متفاوتی می‌تواند داشته باشد؛ در ادامه این دلایل را بررسی می‌کنیم.
1. ایراد در فندک یا جرقه‌زن اجاق گاز:
اولین علت بروز این مشکل، ایراد در فندک یا جرقه نزدن آن است. برای اطمینان از این موضوع، ابتدا یک‌بار اجاق گاز خود را با کبریت روشن کنید. اگر اجاق به کمک کبریت روشن می‌شود، مشکل ایجاد‌شده ممکن است به‌دلیل خراب شدن ترانس، کلید، ولوم یا چینیِ جرقه، رخ داده باشد. درصورتی‌که مشکل با تعویض این قطعات برطرف نشد، بهتر است سیم‌های مربوط به آن‌ها را نیز بررسی کنید و مطمئن شوید که قطعی در آن‌ها وجود ندارد.
· قطعی در جریان گاز:
در مواقعی که اجاق گاز جرقه می‌زند اما روشن نمی‌شود، ابتدا باید جریان گاز را چک کنید و مطمئن شوید که گاز قطع نشده است. اگر مشکل از قطعی گاز نیست، سوراخ‌های شعله پیلوت را بررسی کنید. چنانچه هنگام آشپزی، غذا روی اجاق ریخته باشد نیز احتمال مسدود‌شدن شعله‌ها وجود دارد. برای حل این مشکل، پیلوت را از روی اجاق بردارید و به کمک برس، مسواک یا سوزن، سوراخ‌های دور آن را تمیز و سپس اجاق را دوباره امتحان کنید.
· دیر روشن شدن شعله
گاهی اوقات، اجاق شما مشکلی در روشن شدن یا حتی جرقه زدن ندارد، اما مدت زیادی طول می‌کشد تا روشن شود. در این شرایط ممکن است ترموکوبل یا ملحقات آن دچار مشکل شده باشند؛ بنابراین بهتر است برای تعمیر و بررسی آن‌ها از افراد متخصص کمک بگیرید.
· روشن نماندن شعله
اگر شعله پس از مدتی خاموش می‌شود، ابتدا مطمئن شوید که عوامل خارجی مانند وزش باد یا ریختن مایعات روی اجاق، باعث ایجاد این مشکل نشده باشند. اگر هیچ‌کدام از این موارد باعث خاموش‌شدن شعله نشده‌اند، ترموکوبل اجاق خراب شده است و باید تعویض شود.
· زرد سوختن شعله
همان‌طور که می‌دانید، رنگ شعلۀ اجاق گاز در حالت استاندارد و طبیعی، آبی مایل به سبز است؛ بنابراین اگر شعلۀ اجاق به رنگ زرد می‌سوزد، به این معنی است که مشکلی در اجاق شما وجود دارد. اصلی‌ترین دلیل بروز این مشکل، کمبود اکسیژن و در نتیجه ناقص‌سوختن شعله است. علاوه بر کمبود اکسیژن، رطوبت زیاد یا گیر‌کردن مواد شوینده در پیلوت نیز ممکن است باعث گرفته‌شدن مشعل‌ها شوند.
· حل مشکل زرد سوختن شعله:
برای حل این مشکل، ابتدا بهتر است صفحۀ اجاق گاز را به کمک یک دستمال تمیز پاک کنید و رطوبت اطراف شعله را نیز بگیرید. اگر مشکل از کمبود اکسیژن باشد، نسبت هوای موجود در مخلوط‌کن کم است و باید صفحۀ مخلوط‌کن اجاق خود را اندکی باز کنید.
· سروصدا داشتن شعله
هنگامی که هوا یا گاز زیادی به مشعل می‌رسد، ممکن است شعله سروصدای زیادی ایجاد کند. برای عیب‌یابی این مشکل، باید صفحۀ مخلوط‌کن هوا را در اجاق گاز تنظیم کنید. اگر مشکل با این کار حل نشد، بهتر است از تعمیرکار کمک بگیرید.
نکته: دقت داشته باشید که هرگز برای بررسی سروصدای شعله، سر خود را نزدیک اجاق گاز قرار ندهید؛ زیرا در صورت تنظیم نبودن هوا یا گاز، ممکن است گاز انباشته‌شده باعث ایجاد یک شعلۀ بسیار بزرگ شود و به شما آسیب برساند.
· قطع نشدن صدای فندک
گاهی اوقات پس از روشن‌کردن اجاق با فندک، صدای جرقه‌زدن آن به‌صورت مداوم ادامه پیدا می‌کند و قطع نمی‌شود. برای حل این مشکل، ابتدا یک سمبادۀ ریز و بسیار نرم را دور جرقه‌زن بکشید تا آلودگی‌های روی آن پاک شوند؛ سپس مجدداً برای روشن‌کردن اجاق تلاش کنید. اگر مشکل حل نشده باشد، باید بوبین و ترانس دستگاه را بررسی کنید.
· دوده زدن اجاق گاز
یکی از مشکلاتی که پس از گذشت زمان برای اجاق گازها ایجاد می‌شود، دوده زدن در هنگام استفاده است. این مشکل، از طریق وجود بوی دود تند یا دوده‌های قابل مشاهده روی سطح اجاق مشخص می‌شود. دوده زدن اجاق، علاوه بر ایجاد طعم نامناسب برای غذاها، ممکن است نشانه‌ای از یک ایراد خطرساز نیز باشد.
· علت دوده زدن اجاق گازهای قدیمی:
علت اصلی این مشکل در اجاق‌های قدیمی، کثیف‌ماندن طولانی‌مدت اجاق یا پاشیده‌شدن روغن روی آن است؛ بنابراین در قدم اول بهتر است اجاق گاز خود را با کمک مواد شوینده مخصوص، تمیز کنید. پس از انجام این‌کار، مطمئن شوید که تمام مواد شیمیایی شوینده را به‌طور کامل از روی اجاق پاک کرده‌اید.
نکته: برای جلوگیری از ایجاد این مشکل، بهتر است همواره اجاق خود را تمیز نگه دارید و هرگز ماهیتابه را به‌صورت مستقیم روی خود شعله قرار ندهید.
· نشتی گاز از اجاق
اگر اطراف اجاق بوی گاز به مشام می‌رسد، در وهله اول باید شیر گاز را ببندید و در و پنجره‌ها را باز کنید تا بوی آن کاملا از بین برود؛ سپس از نصب صحیح شلنگ مطمئن شوید. برای اطمینان بیشتر، پس از بازکردن شیر گاز، با کمک کف صابون، نشتی آن را بررسی کنید. به‌خاطر داشته باشید که هرگز تا حل‌نشدن این مشکل، از اجاق استفاده نکنید.
اگر به تازگی اجاق گاز خریداری کردید و برای نصب آن نیاز به راهنمایی دارید حتما مقاله “راهنمای نصب اجاق گاز” را مطالعه کنید.
· بیش از حد بزرگ شدن شعله
شعله اجاق گاز در حالت عادی، باید دارای ارتفاعی بین 6 تا 20 میلی‌متر باشد که این میزان، با توجه به تنظیمات درجه گاز تغییر می‌کند؛ بااین‌وجود گاهی اوقات این شعله بیش از اندازه بزرگ می‌شود و حتی در کمترین درجه نیز غذا را می‌سوزاند. در چنین مواقعی، مشکل اصلی، تنظیم‌نبودن شعله است.
· تنظیم کردن شعله:
در این شرایط، پس از برداشتن پیلوت، پیچ قابل‌تنظیم موجود در مرکز محور شعله را که پیچ تنظیم شعله نام دارد، با یک پیچ گوشتی تنظیم کنید. برای اینکه اندازۀ شعله درست شود، با کمک پیچ‌گوشتی آن را در جهت عقربه‌های ساعت یا خلاف آن بچرخانید؛ درصورتی‌که مشکل با انجام این تنظیمات حل نشد، ترموستات اجاق گاز شما خراب است و نیاز به تعویض دارد.
مشکلات مربوط به فر اجاق گاز
برخی از اجاق گازها که با نام فرگاز یا اجاق مبله شناخته می‌شوند، دارای یک فر داخلی هستند مانند اجاق گاز دوو مدل DGC5-2102n . گاهی اوقات، اجاق گاز به‌خوبی کار می‌کند، اما مشکلاتی برای فر آن به‌وجود می‌آید. در ادامه، تعدادی از این ایرادات و روش برطرف‌کردن آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
· روشن‌نشدن فرگاز
اگر اجاق گاز شما از نوع فردار یا مبله باشد، یکی از مشکلاتی که امکان دارد با آن مواجه شوید، روشن‌نشدن فر است. این مشکل، دلایل مختلفی دارد که بهتر است هرکدام از آن‌ها را به‌ترتیب زیر بررسی کنید:
مسدود‌شدن پیلوت:
در قدم اول بهتر است مطمئن شوید که پیلوت مسدود نشده است. برای این‌کار، باید با کمک ابزار مناسب و ایمن، پیلوت را تمیز کنید. اگر مشکل با تمیزکردن این قطعه حل نشد، باید آن را تعویض کنید.
خاموش‌بودن پیلوت:
اگر پیلوت دستگاه شما روشن نمی‌شود، پس از بررسی سیستم گازرسانی و اطمینان از نبود مشکل، باید شعلۀ آن را به‌صورت صحیح تنظیم کنید.
تنظیم‌نبودن تایمر:
تایمر، یکی از قطعات مهم اجاق گاز است که شاید اهمیت آن چندان به چشم نیاید. این قطعه، وظیفه ایجاد هماهنگی بین سایر قطعات را برعهده دارد و به همین دلیل نیز تنظیم‌نبودن آن باعث روشن‌نشدن فرگاز خواهد شد.
خراب‌شدن فیوز:
اگر فر دارای فیوز داخلی باشد، وجود مشکل در سیم یا اجزای دیگر، باعث روشن نشدن آن خواهد شد.
· خاموش نشدن فرگاز
یکی از علل خاموش نشدن فر گاز، ایراد در ترموستات کنترل دما است. معیوب شدن برد الکترونیکی یا المنت نیز باعث گرم ماندن فر با وجود خاموش کردن آن می‌شود. بهتر است در صورت بروز این مشکل، از یک متخصص کمک بگیرید تا اجزای مختلف را برای شما بررسی کند.
کلام آخر
در این مطلب، به بررسی برخی از مشکلات رایج اجاق گاز و نحوۀ تعمیر آن‌ها پرداختیم. تعمیر اجاق گاز، یک کار بسیار حساس است که در برخی از مواقع انجام آن توسط یک فرد غیرمتخصص، ممکن است خطرات زیادی را به‌همراه داشته باشد. با این وجود، ایرادات جزئی و رایجی که برای اجاق گاز به‌وجود می‌آیند، عمدتاً به‌راحتی قابل تعمیر هستند. اگر نیاز به راهنمایی برای تنظیم و استفاده از اجاق گاز خود دارید، حتما مقاله “راهنمای تنظیم و استفاده از اجاق گاز” را مطالعه کنید.
این نکته را مدنظر داشته باشید که همواره پیش از انجام هر اقدامی، شیر گاز را ببندید تا از خطرات ناشی از نشتی گاز جلوگیری کنید.